PORT Sudan Egemenlik Konseyi Başkanı ve Ordu Komutanı Orgeneral Abdulfettah el-Burhan, nisan ortasından beri çatıştıkları Hızlı Destek Kuvvetleri (HDK) Komutanı Muhammed Hamdan Dagalu Hımidti ile görüşmeden önce Sudan’da kalıcı ateşkesin kabul edilmesini ve HDK’nin Hartum’u terk etmesini şart koştu.
Sudan Dışişleri Bakanlığı, yaptığı açıklamada, Cibuti’de dün sona eren 41. Hükümetlerarası Kalkınma Otoritesi (IGAD) zirvesinin ardından yayınlanan taslak metnin bazı maddelerine itiraz etti.
Açıklamada, IGAD sekreterliğinin, bildiriyi, tüzük gereğince Sudan’ın, sonuç bildirisiyle ilgili gözlemlerini ve çekincelerini dahil etmeden hızlı bir şekilde yayınladığı belirtildi.
Egemenlik Konseyi Başkanı Burhan’ın “isyanın lideriyle” görüşmeyi kabul etmesine ilişkin maddenin düzeltilmesinin talep edildiği açıklamada, Burhan’ın, böyle bir görüşmenin, kalıcı ateşkesin sağlanması ve “isyancıların” başkentten çıkması sonrası mümkün olabileceğini söylediği vurgulandı.
Açıklamada, IGAD yöneticileri ile “isyancı lider” (HDK Komutanı Hımidti) arasındaki telefon görüşmesiyle ilgili maddenin de çıkarılması istenerek bu görüşmenin Kenya Cumhurbaşkanı ile “isyancı lider” arasında zirvenin bitiminden sonra gerçekleştiği ve bu nedenle zirve çalışmasının bir parçası olarak kabul edilmemesi gerektiği ileri sürüldü.
Dış müdahalelerin kınandığı paragrafın, silahlı kuvvetlerle “isyan güçleri” arasında eşitliği içermeyecek şekilde değiştirilmesi talep edilen açıklamada, Sudan’daki krizin çözümüne yönelik girişimlerden bahseden paragrafta da Mısır Arap Cumhuriyeti’nin “Sudan’a Komşu Ülkeler Girişimi”nin açıkça zikredilmesi istendi.
Açıklamada, bildirinin, ülkedeki krizin çözümüne yönelik her türlü çabada Sudan Hükümeti’ne danışılması ve onun onayının alınmasının gerekliliğini öngörmesi gerektiği vurgulanarak, bu gözlemlerin hiçbiri dikkate alınmadığından bildirinin tutarlılıktan yoksun sayılacağının ve bu nedenle IGAD’ın yasal bir belgesi olarak kabul edilmeyeceğinin altı çizildi.
Sudan iç savaşı
Sudan ordusu, paralel bir ordu gibi davranması nedeniyle tehdit olarak gördüğü HDK’nin askeri ve güvenlik reformu kapsamında 2 yıl içinde tamamen orduya entegresini istemişti.
HDK’nin, sivil hükümetin ardından yaklaşık 10 yıla yayılan bir süreçte bunu kabul edebileceğini açıklamasıyla başlayan söz savaşı ve gerginlik, 15 Nisan sabahı taraflar arasında başkent Hartum ve çeşitli şehirlerde silahlı çatışmaya dönüşmüştü.
HDK, 15 Nisan’da patlak veren iç savaş öncesinde sisteme entegrasyonu henüz tamamlanmamış askeri bir güçtü. Sudan hükümeti, uluslararası topluma HDK’yi “terörist grup” olarak kabul etmesi çağrısında bulunmuştu.
Sudan’da taraflar, başkent Hartum’un yanı sıra ülkenin batı ve güneybatısındaki 9 eyalette ağır silahlarla çatışmayı sürdürüyor.
Birleşmiş Milletler’e göre, çatışmalar sonucu 12 binden fazla kişinin öldüğü, 33 binden fazla kişinin yaralandığı Sudan’da, nüfusun yaklaşık yarısına denk gelen 25 milyon kişi insani yardıma muhtaç hale geldi.
Sudan’da yaklaşık 6,8 milyon kişi ülke içinde yerinden edildi veya komşu ülkelerde güvenlik arayışıyla evlerinden kaçtı.
